Κοινωνικά δίκτυα: η νέα εξάρτηση της εποχής μας;
Πως θα χαρακτηρίζατε τη σχέση που έχετε με τα κοινωνικά δίκτυα;
Έχετε αλήθεια υπολογίσει πόσο από το χρόνο σας ξοδεύετε στο Facebook, στο Instagram ή σε κάποιο άλλο μέσο κοινωνικής δικτύωσης;
Τα κοινωνικά δίκτυα, ήρθαν στη ζωή μας και αν μη τι άλλο την έκαναν πιο συναρπαστική! Τι, όχι; Δεν πιστεύω από τον τίτλο να πιστέψατε ότι θα ξεκινήσω αυτό το άρθρο λέγοντας σας πόσο πολύ έχουμε δυστυχήσει ή πόσο μας έχουν καταστρέψει τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Σαφώς και δεν θα το έκανα αυτό, επειδή πιστεύω πως από καθετί, από το οποίο μπορείς να ελέγξεις τον τρόπο με τον οποίο το χρησιμοποιείς μπορείς να αποκομίσεις τα οφέλη του αλλά και να περιορίσεις όσο γίνεται τα αρνητικά του σημεία.
Στο άρθρο αυτό λοιπόν, θα παραθέσω την άποψή μου για το ποια είναι η σημαντικότερη αρνητική συνέπεια της χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και θα προτείνω μερικές ιδέες για να μπορέσει κανείς να την περιορίσει.
Αρχικά και κατά τη γνώμη μου, από τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης μπορεί κανείς να αποκομίσει θετικά οφέλη. Μερικά από αυτά είναι να ενημερωθεί, να διαλογιστεί και να ανταλλάξει απόψεις για θέματα της επικαιρότητας ή του ενδιαφέροντός του, να συντονιστεί με ανθρώπους που ανήκουν στην ίδια ομάδα δράσης, να διευρύνει το κοινωνικό του δίκτυο επικοινωνώντας, ακόμη και να διευκολύνει ορισμένες φορές τη διαδικασία του φλερτ.
Ακολούθως και μη έχοντας την πρόθεση να κρίνω ή να σοκάρω λέγοντας κάτι που δεν ξέρετε, θα κάνω απότομη στροφή και θα περάσω στο κυρίως θέμα με μια ερώτηση: Γνωρίζετε ότι τα κοινωνικά δίκτυα σας κλέβουν το σημαντικότερο πράγμα της ζωής σας;;; Και αυτό δεν είναι άλλο, από το ΧΡΟΝΟ σας! Κι όμως, από τα σημαντικότερα αρνητικά σημεία που κρύβει η χρήση των μέσω κοινωνικής δικτύωσης, είναι η απώλεια ζωτικού χρόνου του εαυτού μας. Μια απώλεια που δεν προήλθε από κλεψιά όπως προαναφέρθηκε, αλλά από οικιοθελής παραχώρηση και που στις περισσότερες περιπτώσεις δεν έχουμε καν αντίληψη ή γνώση για το μέγεθος της παραχώρησης αυτής. Στην ερώτηση «Πόσο χρόνο αφιερώνετε στο Facebook ή στο Instagram;» έχετε αλήθεια εύκολη την απάντηση;
Αν ακόμη δεν έχετε αντιληφθεί τη σοβαρότητα αυτής της συνέπειας, θα θέσω μια νέα ερώτηση: «Σας έχει συμβεί να χάσετε ένα 20€ από τα χρήματα σας; Αν ναι, πως αισθανθήκατε;» Σίγουρα όχι καλά… Αν όμως σας ρωτούσα: «Πως αισθάνεστε που χάσατε ένα 20ωρο τη βδομάδα αυτή περιπλανώμενοι στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης;» Πως αλήθεια σας ακούστηκε η παραπάνω ερώτηση; Η σημαντικότητα του χρόνου είναι σαφώς κάτι αδιαπραγμάτευτο. Διότι δεν μπορούμε να τον αγοράσουμε και διότι χρόνος ίσον ζωή. Και χωρίς να επιλέξω να πω περισσότερα λόγια για την εξίσωση αυτή θα επιλέγω να δώσω ένα παράδειγμα. Έστω ότι κάποιος αφιερώνει 3 ώρες τη μέσα στα κοινωνικά δίκτυα. Τη βδομάδα θα έχει αφιερώσει 21 ώρες, το μήνα 90 ώρες, το χρόνο 1095 ώρες δηλαδή 45,6 ημέρες από τις 365 που του αναλογούν! Και μετά τα παραπάνω απλά μαθηματικά, είναι η στιγμή νομίζω να μεταβούμε χωρίς άλλη καθυστέρηση στις προτάσεις διαχείρισης του χρόνου στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
1. Ξεκίνα τη μέρα σου με τη σημαντικότερη για σένα προτεραιότητα και όχι με ένα τσεκάρισμα στα κοινωνικά δίκτυα.
Αυτό με το οποίο ξεκινάμε τη μέρα μας, τη χαρακτηρίζει! Μια μέρα που ξεκινάει με εσάς στο κρεβάτι να αναβάλετε το ξυπνητήρι για να χαζέψετε στο facebook θα είναι το λιγότερο, μια μέρα facebook. Εστιάστε λοιπόν σε μια αγαπημένη πρωινή πράξη και φροντίστε την καθημερινά ώστε να γίνει μια αγαπημένη σας συνήθεια, που θα σας δίνει κίνητρο αλλά και ενέργεια προκειμένου να ξεκινήσετε δυναμικά τη μέρα σας. Προτιμήστε τη λεγόμενη ενημέρωση στα κοινωνικά δίκτυα να την αφήσετε για λίγο αργότερα και όχι να λάβει χώρο από τον πολύτιμο χρόνο της πρωινής σας ετοιμασίας.
2. Όρισε εσύ το πότε και το χρόνο που θα αφιερώσεις στα κοινωνικά δίκτυα.
Όσο πιο ξεκάθαρα ορίσετε εσείς το πότε θα μπαίνετε, το πόσο χρόνο θα αφιερώνετε στα κοινωνικά δίκτυα αλλά και ταυτόχρονα το λόγο για τον οποίο το κάνετε, τόσο πιο εύκολο θα σας είναι να το εφαρμόσετε. «Πόσο όμως χρόνο να αφιερώνω στα κοινωνικά δίκτυα;» Αν δυσκολεύεστε να απαντήσετε στην ερώτηση αυτή, τότε θα σας έλεγα πως η διάρκεια που θα ορίσετε, σαφώς και είναι κάτι το προσωπικό. Ωστόσο θα τόνιζα δύο σημαντικά σημεία: Πρώτον, ορίστε ένα ρεαλιστικό στόχο: Αν αφιερώνατε καθημερινά αρκετές ώρες χαζεύοντας στα κοινωνικά δίκτυα και αποφασίζοντας να περιορίσετε τη χρήση αυτών ορίσετε πως θα μπαίνετε για μόνο δέκα λεπτά τη μέρα για παράδειγμα, ίσως σας φανεί λίγο και ίσως εύκολα απογοητευτείτε, εγκαταλείψετε την προσπάθεια και ακόμη πείτε στον εαυτό σου πως αποτύχατε. Ορίστε λοιπόν έναν πιο εφικτό στόχο και έπειτα, αφού τον κατακτήσετε, επαναπροσδιορίστε τον εκ νέου. Δεύτερον, κάντε στον εαυτό σας την εξής ερώτηση: «Πόσο από τον προσωπικό μου χρόνο καθημερινά θα ήθελα να διαθέσω στα κοινωνικά δίκτυα;» Τότε θα ‘χετε απαντήσει σίγουρα στον τελικό σας στόχο. Αν αυτός ρεαλιστικά σας φαίνεται δύσκολος να τον υποστηρίξετε από την πρώτη μέρα, ξεκινήστε με έναν πολλαπλασιασμό αυτού του στόχου με ένα νούμερο που εσείς θα ορίσετε και στοχεύστε στην σταδιακή του μείωση ανά βδομάδα για παράδειγμα.
Σημείωση: Οι εφαρμογές των μέσων κοινωνικές δικτύωσης, διαθέτουν στις ρυθμίσεις τους την επιλογή υπενθύμισης τη στιγμή που θα συμπληρώσετε το χρόνο που εσείς ορίσατε, έτσι είναι ακόμη πιο εύκολο να ξέρετε πότε έχετε φτάσει το όριο σας.
3. Απενεργοποίησε τις ειδοποιήσεις
Απενεργοποιώντας τις ειδοποιήσεις από τις εφαρμογές είτε καθολικά είτε συγκεκριμένες ώρες τη μέρας, μπορείτε να μην αποσπάστε από άσκοπες ενέργειες που θα επιζητούν την προσοχή σας πολύ συχνά μέσα στη μέρα. Η απενεργοποίηση αυτή περιλαμβάνει τον ήχο, την εμφάνιση μηνύματος στην αρχική οθόνη του κινητού σας αλλά και τις ειδοποιήσεις στα email σας. Επιπλέον οι εξατομικευμένες ρυθμίσεις ειδοποιήσεων που αφορούν τη λίστα φίλων ή ομάδων που ακολουθείτε θα βοηθήσουν στη διαχείριση του χρόνου σας, αποτρέποντας σας από την παθητική χρήση από ειδοποιήσεις που πραγματικά δεν σας ενδιέφεραν και διευκολύνοντας ορθότερα την κατανομή του ενεργού σας χρόνου.
4. Απενεργοποίησε τους λογαριασμούς σου για κάποιες μέρες.
Σας ακούγεται στα αλήθεια τόσο δύσκολο; Αν ναι, σας προκαλώ να το δοκιμάσετε! Θα διαπιστώσετε ότι πρόκειται για κάτι ευκολότερο απ ότι αρχικά πιστεύατε διότι σας έχω νέα: «Οι άνθρωποι επιβιώναμε εξίσου καλά και πριν την ύπαρξη των κοινωνικών δικτύων!» Σαν πρόταση επιλογής ημέρας, θα σας πρότεινα να βάλετε μία ή δύο, ανάλογα, με τις μέρες που δεν εργάζεστε. Σάββατο ή Κυριακή για παράδειγμα θα ήταν μια καλή επιλογή. Τις μέρες που θα επιλέξετε, επικεντρωθείτε στο να κάνετε πράγματα που θα γεμίσουν τις μπαταρίες σας, θα σας αποσυμπιέσουν από το φορτίο της εβδομάδας και θα σας ευχαριστήσουν τόσο ώστε να σας κάνουν να εστιάσετε στο να ζείτε τη δική σας ζωή και όχι να παρατηρείτε τις ζωές των άλλων. Από τεχνικής απόψεως το εγχείρημα αυτό είναι ιδιαίτερα απλό, δεν χάνεται τίποτα από τις φωτογραφίες ή τις δημοσιεύσεις σας και επανέρχεστε το ίδιο εύκολα με μια νέα είσοδο στην κάθε εφαρμογή.
5. Μείωσε τις δημοσιεύσεις σου
Έχετε αλήθεια αναρωτηθεί πόσο σας κοστίζει μια δημοσίευση; Δεν θα ήταν υπερβολή αν στην ερώτηση αυτή απαντούσαμε, τουλάχιστον ένα δίωρο! Διότι πέραν της δημοσίευσης αναλογιστείτε και το χρόνο που αφιερώνετε προκειμένου να δείτε τα likes να απαντήσετε στα σχόλια ή που παραμένετε παθητικοί έχοντας το ανοιχτό ελέγχοντας και περιμένοντας για κάποια νέα ειδοποίηση. Ο λόγος που προτείνεται η συγκεκριμένη ιδέα ως μέσο περιορισμού του χρόνου είναι απλή: Περιορίζοντας τον ενεργό χρόνο που αφιερώνετε, περιορίζεται αυτομάτως και ο παθητικός χρόνος χρήσης ως παρατηρητής.
Κάπου εδώ και ολοκληρώνοντας θα σας έλεγα πως τα σημαντικότερα οφέλη που θα αποκομίσετε μειώνοντας το χρόνο χρήσης στα κοινωνικά δίκτυα, είναι σαφώς η μεγαλύτερη απόλαυση της ζωή σας αλλά και η ώριμη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Εσείς, τι σχέση έχετε αλήθεια με τα κοινωνικά δίκτυα; Πιστεύετε πως θα σας ήταν εύκολο να εφαρμόσετε μερικές από τις παραπάνω προτάσεις για διαχείριση ή μείωση του χρόνου χρήσης τους; Αν ναι είναι η στιγμή να ξεκινήσετε να τις εφαρμόζετε. Αν ωστόσο δεν μπορείτε ούτε στην ιδέα να σκεφτείτε ότι θα κάνετε πράξη έστω και μια από τις παραπάνω προτάσεις, τότε υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να είστε στα αλήθεια εξαρτημένοι από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τότε είναι ένας λόγος παραπάνω για να ξεκινήσετε άμεσα να τις εφαρμόζετε.
Φτάνοντας πια στο τέλος, θα σας αφήσω να συλλογιστείτε με τα παρακάτω λόγια: Το δώρο που μας χαρίζετε κάθε μέρα και είναι ένα δώρο ίδιο για όλους μας, είναι οι 24 ώρες της μέρας. Είναι στο χέρι σας πως θα τις διαχειριστείτε και πως τελικά θα αξιοποιήσετε αυτό το αρχικό δώρο ώστε στο τέλος ανοίγοντας το να μη σας μείνει μόνο το φανταχτερό εξωτερικό του περιτύλιγμα και το μέσα να ναι κενό αλλά να περιλαμβάνει στο εσωτερικό του ένα όμορφο και ζηλευτό περιεχόμενο. Το δικό σας περιεχόμενο που εσείς θα έχετε δημιουργήσει.
Άννα Γκιούρα
Τεχνολόγος γεωπόνος
Εθελόντρια στη «Σχεδία στην πόλη»